Hòa Bình nên trồng cây dược liệu gì để làm giàu?
Hòa Bình là tỉnh miền núi phía Bắc với địa hình đồi núi trung bình, khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, mưa nhiều, đất đai tơi xốp và giàu dinh dưỡng. Đây là điều kiện lý tưởng để phát triển nhiều loại cây dược liệu quý. Dưới đây là một số cây dược liệu có giá trị kinh tế cao, dễ trồng, dễ chăm sóc, phù hợp với vùng đất Hòa Bình.
1. Cà gai leo (Solanum procumbens Lour.)
Đặc điểm thực vật: Là cây leo nhỏ, sống lâu năm, thân hóa gỗ, có gai. Lá hình bầu dục, có gai mặt trên, mặt dưới có lông mềm màu trắng. Hoa màu tím nhạt, quả mọng đỏ khi chín, có hạt hình thận.
Thời vụ và vùng trồng: Cà gai leo mọc hoang khắp nơi, ưa nắng, chịu hạn tốt, phù hợp đất cát pha hoặc đất đồi thoát nước tốt. Ở Hòa Bình có thể trồng quanh năm, tốt nhất vào đầu mùa mưa.
Bộ phận dùng: Rễ và thân lá.
Thành phần hóa học: Saponin steroid, alcaloid solasodin, flavonoid, diosgenin.
Công dụng: Thanh nhiệt, giải độc gan, trị viêm gan B, xơ gan, đau nhức xương khớp, rắn cắn. Dân gian dùng giã nát cây tươi để đắp ngoài hoặc ngậm cao lỏng chữa viêm lợi.
Cách sử dụng: Dùng khô dạng thuốc sắc, cao lỏng, hoặc tươi để ngậm và đắp. Có thể thu hái quanh năm.
2. Kim ngân hoa to (Lonicera macrantha Spreng.)
Đặc điểm thực vật: Dây leo lớn, nhánh có lông cứng, lá hình bầu dục có lông, hoa vàng lớn mọc thành chùm ở nách lá. Quả mọng màu đen.
Phân bố: Mọc ở ven rừng từ Bắc Thái, Cao Bằng đến Huế, Kon Tum, Lâm Đồng. Ở Hòa Bình, kim ngân hoa có thể mọc tự nhiên hoặc trồng ở vùng núi cao.
Bộ phận dùng: Hoa và lá.
Công dụng: Giải độc, kháng viêm, trị mụn nhọt, viêm da, cảm sốt, viêm họng. Công dụng tương tự kim ngân thường.
Cách dùng: Dạng trà thảo mộc, thuốc sắc, cao lỏng. Có thể thu hái hoa vào tháng 3 và lá quanh năm.
3. Đan sâm (Salvia miltiorrhiza)
Đặc điểm thực vật: Cây thảo sống lâu năm, cao 40–80cm, rễ màu đỏ nâu, lá kép có răng cưa tù, hoa màu đỏ tím mọc thành chùm.
Phân bố và thời vụ: Trồng được ở cả vùng núi và đồng bằng. Hòa Bình có thể canh tác vào đầu mùa xuân. Rễ được thu hoạch vào mùa đông.
Bộ phận dùng: Rễ củ, gọi là xích sâm, huyết sâm hoặc hồng căn.
Tác dụng: Hoạt huyết, thông kinh, tiêu ứ, an thần, hạ huyết áp. Thường dùng chữa đau thắt ngực, mất ngủ, huyết ứ sau sinh.
Chế biến: Sau khi thu hoạch, rễ được rửa sạch, thái lát, phơi khô hoặc sao vàng, tẩm rượu nếu cần tăng tác dụng.
4. Khôi nhung (Ardisia silvestris)
Đặc điểm: Cây nhỏ cao đến 2m, thân rỗng, lá lớn màu xanh sẫm mặt trên, tím đỏ mặt dưới, nhung mịn, hoa nhỏ trắng hồng mọc thành chùm. Quả mọng đỏ.
Phân bố: Mọc hoang nhiều ở Hòa Bình, đặc biệt ở độ cao 400–1000m. Thường gặp ở rừng rậm, ẩm mát.
Bộ phận dùng: Lá và rễ.
Thành phần: Tanin và glucosid.
Công dụng: Giảm đau dạ dày, chống viêm loét, chữa kiết lỵ ra máu, bổ huyết. Có thể dùng tắm chữa sài lở cho trẻ nhỏ.
Phối hợp: Dùng chung với lá bồ công anh, khổ sâm, cam thảo dây hoặc lá vối trong các bài thuốc dân gian. Rễ cây cũng có thể ngâm rượu uống bồi bổ cơ thể.
Lưu ý: Các loại cây dược liệu nêu trên phù hợp với điều kiện tự nhiên của Hòa Bình. Tuy nhiên, người dân nên lựa chọn cây trồng theo nhu cầu thị trường, quy hoạch địa phương và điều kiện canh tác cụ thể. Thông tin chỉ mang tính tham khảo, không thay thế tư vấn y khoa.
[/tintuc]
